...
Op veel plaatsen in Vlaanderen zit er plastische klei onder de grond, al dan niet dicht aan de oppervlakte. Kleigronden zijn in min of meerdere mate plastisch en bestaan uit klei, maar kunnen ook andere bestanddelen als zand, silt, grind, ... bevatten. Kleimineralen in de Vlaamse bodem en ondergrond kunnen een zwel- en krimpgedrag vertonen bij verandering van het watergehalte in de grond. Dit zwel- en krimpgedrag is in meer of mindere mate afhankelijk van het type klei, de diepte van de klei, de verweringsgraad en de dikte van de laag, en kan een risico inhouden bij bouwen op kleigronden of bij hergebruik ervan. Bepaalde kleimineralen, zoals de 'smectieten' en 'vermiculieten', zijn meer zwel- en krimpgevoelig dan andere kleien.
Er is ook invloed van leem en het in Vlaamse zanden vaak voorkomende mineraal glauconiet, op het zwel- en krimpgedrag van gronden. De leemkaart is een aparte kaart in het hieronder genoemde themaloket. Het departement Omgeving plant een onderzoek (2021) naar het belang van de samenstelling van de ondergrond bij zwel- en krimpgedrag. Veen in de bodem en ondergrond werkt als een spons. Bij grote droogte zal die uitdrogen en kan dit ook een zakking veroorzaken. Voor het in kaart brengen van de veenvoorkomens is er bij het departement Omgeving al een studie lopende in samenwerking met de KU Leuven.
...
- infopagina: https://www.dov.vlaanderen.be/page/plastische-gronden
- Inhoudelijke info over de kaarten en (de beperkingen van) het gebruik ervan
- themaloket: https://www.dov.vlaanderen.be/portaal/?module=plastischegrondenverkenner
- kaarten
Op basis van het (Hydro-)Geologisch 3D Model van Vlaanderen en de Bodemkaart krijg je een idee waar in Vlaanderen ondiep potentieel plastische gronden voorkomen. Plastische gronden kunnen bij droogte water afgeven en dus krimpen, en bij hoge vochtigheid veel water opnemen. Bij extreme droogte kunnen zich differentiële zettingen van deze gronden bij woningen voordoen en zo eventueel schade veroorzaken. De problematiek van scheuren van huizen is vaak gerelateerd aan de samenstelling van de bodem en ondergrond, maar ook aan andere aspecten als de relatie met de stand van het grondwater, de technische eigenschappen van betrokken gebouwen en hun funderingen evenals aan de aanplantingen er rond. Uiteraard kunnen er ook andere oorzaken, zoals een lekkende waterleiding of riolering aan de basis liggen.
...