Het DABM, met een titel IV betreffende de 'milieueffect- en veiligheidsrapportage' (en haar wijzigingen) bevat de algemene regelgeving met betrekking tot project-m.e.r. en plan-m.e.r. Maar sinds enkele jaren bevat ook het omgevingsvergunningsdecreet relevante regelgeving inzake de project-m.e.r.-procedure en bevat de VCRO regelgeving over de integratie van plan-milieueffectrapportage in de RUP-procedure.
Voor de project-milieueffectrapportage werden naast het DABM bijkomende bepalingen vastgelegd in het 'project-m.e.r.-besluit' of besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage (en haar wijzigingen) en in het omgevingsvergunningsbesluit. Dit besluit bevat 3 bijlagen:
- bijlage I bevat de lijst met categorieën van projecten die onderworpen zijn aan MER-plicht en waarvoor een project-MER moet worden opgesteld;
- bijlage II bevat de lijst van categorieën van projecten waarvoor de initiatiefnemer – hoewel er in principe een project-MER moet opgesteld worden - een gemotiveerd verzoek tot ontheffing van de project-MER-plicht kan indienen;
- bijlage III bevat de lijst van categorieën projecten waarvoor er – hoewel er in principe een project-MER moet opgesteld worden - een project-m.e.r.-screeningsnota kan ingediend worden. (Bijlage III werd ingevoerd in 2013. In een arrest van 24 maart 2011 (C-435/09, Europese Commissie t. België) heeft het Europees Hof van Justitie namelijk geoordeeld dat het Vlaamse Gewest de artikelen en bijlagen, die in de Europese richtlijn de screening (i.e. de bepaling van de m.e.r.-plicht) regelen, niet correct had omgezet).
Ten gevolge van de Europese Richtlijn 2014/52/EU van 16 april 2014 tot wijziging van de Europese project-m.e.r.-richtlijn werd ook de Vlaamse m.e.r.-regelgeving verder aangepast.
Voor de plan-milieueffectrapportage verscheen in 2007 het besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage van plannen en programma's. Het besluit gaat in op de procedures voor het onderzoek tot milieueffectrapportage, de kennisgeving en inhoudsafbakening van het plan-MER, en het openbaar onderzoek en gebruik van het plan-MER. In bijlage aan het besluit wordt een uitgebreid overzicht opgenomen van de in het kader van een 'onderzoek tot milieueffectrapportage' te raadplegen instanties. Sinds 2017 is dit besluit niet meer van toepassing voor RUP's, maar wel nog voor andere plannen en programma's. Voor RUP's wordt nu de geïntegreerde procedure gevolgd volgens de VCRO waarvoor het Departement Omgeving een handleiding ontwikkelde .
Onderstaande tabel bevat een overzicht van de geldende, en nu nog relevante historiek van de Vlaamse regelgeving met betrekking tot milieueffectrapportage.
Wetgeving die niet meer van toepassing is, wordt weergegeven in grijs en cursief.
Tabel Overzicht van de belangrijkste regelgeving met betrekking tot milieueffectrapportage in Vlaanderen
plan | project | ||
Besluit 1989 (I) | Besluit van de Vlaamse regering van 1989 houdende de organisatie van de milieueffectbeoordeling voor bepaalde categorieën van hinderlijke inrichtingen (B.S. 17.05.1989) | x | |
Besluit 1989 (II) | Besluit van de Vlaamse regering van 1989 houdende de bepalingen voor het Vlaamse Gewest van de categorieën van werken en handelingen andere dan hinderlijke inrichtingen waarvoor een MER is vereist voor de volledigheid van de aanvraag om een bouwvergunning (B.S. 17.05.1989) | x | |
| 2002 | Decreet van de Vlaamse regering van 18 december 2002 tot aanvulling van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (DABM) met een titel IV betreffende de milieueffect- en veiligheidsrapportage (B.S. 13.02.2003):
| x | x |
| Project-m.e.r.-besluit van 2004 | Besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage (B.S. 17.02.2005) → Vervanging van de twee besluiten uit 1989 (supra) → Relevante wijziging bij besluit van 2013 (Besluit van de Vlaamse regering van 1 maart 2013 inzake de nadere regels van de project-m.e.r.-screening (B.S. 29.04.2013) door toevoeging bijlage III | x | |
2007 | Decreet van de Vlaamse regering van 27 april 2007 houdende wijziging van titel IV van het DABM en van art. 36ter van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (B.S. 20.06.2007) → Gedeeltelijke wijziging van het DABM: vervanging Hfdst. II DABM | x | |
Plan-m.e.r.-besluit van 2007 | Besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage van plannen en programma's (B.S. 7.11.2007) → Uitvoering decreet van de Vlaamse regering van 27 april 2007 | x | |
2007 | Omzendbrief "LNE/2007 van 1 december 2007: Milieueffectbeoordeling van plannen en programma's" (publicatiedatum 17.12.2007) | x | |
2008 | Besluit van de Vlaamse regering van 18 april 2008 betreffende het 'integratiespoor' voor de m.e.r. over een RUP (B.S. 30.05.2008) → Op 31 juli 2013 vernietigde het Grondwettelijk Hof (via arrest nr. 114/2013) het 'integratiespoor' (namelijk de bepaling van de VCRO die rechtszekerheid gaf aan RUP's die volgens het integratiespoorbesluit tot stand kwamen). Bij decreet van 25 april 2014 - houdende het rechtsherstel van ruimtelijke uitvoeringsplannen waarvan de planmilieueffectrapportage werd opgesteld met toepassing van het besluit van de Vlaamse regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over RUP - werd een herstelprocedure uitgewerkt (B.S. 12.05.2014 | ||
2009 | Decreet van de Vlaamse regering van 8 mei 2009 houdende wijziging van het DABM en van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (het Natuurdecreet) wat de verplichting tot het opstellen van een milieueffectrapportage betreft (B.S. 3.07.2009) → Gedeeltelijke wijziging van het DABM (ontheffing plan-MER) | x | |
2012 | Decreet van de Vlaamse regering van 23 maart 2012 houdende wijzigingen van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, van het decreet van het DABM en van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) (B.S. 20.04.2012) → Wijziging DABM en VCRO i.v.m. o.a. project-m.e.r.-screening en 'project-m.e.r.-screeningsnota' | x | |
2014 | Decreet betreffende complexe projecten van 25 april 2014 | x | x |
2014 | Besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2014 tot uitvoering van het decreet van 25 april 2014 betreffende complexe projecten | x | x |
2014 | Decreet van de Vlaamse regering van 25 april 2014 houdende het rechtsherstel van ruimtelijke uitvoeringsplannen waarvan de planmilieueffectrapportage werd opgesteld met toepassing van het besluit van de Vlaamse regering van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage over een ruimtelijk uitvoeringsplan (B.S. 12.05.2014) → Het Hersteldecreet | x | |
2014 | Omgevingsvergunningsdecreet van 25 april 2014 (B.S. 23/10/2014) → Wijziging van project-MER-procedure (zoals beschreven in het DABM). Relevantste artikels: art. 157 – 163 i.v.m. aanmelding, en goedkeuring project-MER | x | |
2016 | Decreet tot wijziging van de regelgeving voor ruimtelijke uitvoeringsplannen teneinde de planmilieueffectrapportage en andere effectbeoordelingen in het planningsproces voor ruimtelijke uitvoeringsplannen te integreren door wijziging van diverse decreten | x | |
2016 | Besluit van de Vlaamse regering tot uitvoering van het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning (B.S. 23/02/2016) → Beslissing over project-MER zestig dagen na ontvangst MER (betekenen na zeventig dagen) – art. 68 → Bijlage: Nieuw aanvraagformulier OV met integratie project-m.e.r.-screeningsformulier | x | |
2017 | Besluit van de Vlaamse regering van 17/02/2017 betreffende nadere regels voor de milieueffectrapportage over projecten en voor de omgevingsveiligheidsrapportage voorafgaand en tijdens de omgevingsvergunningsprocedure – (B.S. 30 maart 2017) van toepassing op 23/02/2017 → Aanmelding → Voorlopige goed- of afkeuring van project-MER → Adviesvraag project-MER → Bijlage met adviesinstanties | x |